ΚΕΙΜΕΝΑ

Ποιος είναι ο γείτονάς μου;

Θρησκείες που υπάρχουν στην Ελλάδα / λίγα στατιστικά 

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία αντιπροσωπεύει την πλειονότητα του πληθυσμού. Άλλες μεγάλες θρησκείες στην Ελλάδα αποτελούν ο Καθολικισμός, το Ισλάμ και ο Προτεσταντισμός.
Οι Έλληνες πολίτες που δηλώνουν καθολικοί ανέρχονται περίπου στους 50.000 και ζουν κυρίως στις Κυκλάδες και τα Επτάνησα. Η Ρωμαιοκαθολική κοινότητα αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια με την έλευση αλλοδαπών και σήμερα πιστεύεται πως αριθμεί 200.000 μέλη.
Οι Προτεστάντες ανέρχονται στις 30.000.
Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά το 2015 αριθμούσαν 28.832 μέλη και 387 εκκλησίες σε όλη την Ελλάδα.
Ο αριθμός των Μουσουλμάνων στην Ελλάδα πιστεύεται πως ανέρχεται στα 97.604 άτομα ή στο 0.95% του συνολικού πληθυσμού σύμφωνα με απογραφή του 1991. Οι Μουσουλμάνοι μετανάστες εκτιμάται πως είναι γύρω στα 200.000 με 300.000 άτομα.
Η Ιουδαϊκή κοινότητα στην Ελλάδα αριθμεί σήμερα περίπου 5.500 μέλη, που κατοικούν κυρίως στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα, τον Βόλο, τη Χαλκίδα, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και την Κέρκυρα, ενώ λιγότεροι συναντώνται στην Καβάλα και τη Ρόδο. Δύο είναι κυρίως οι ομάδες της ιουδαϊκής κοινότητας: οι Ρωμανιώτες και οι λαντινόφωνοι σεφαραδίτες.

Προστασία των ξένων: Μια τόσο παλιά εντολή!

Από την Παλαιά Διαθήκη

Ξένον δεν πρέπει να τον καταπιέζετε ούτε να τον εκμεταλλεύεστε, γιατί κι εσείς ήσασταν κάποτε ξένοι στην Αίγυπτο. Χήρα και ορφανό δεν θα τους καταπιέζετε.

Εξ 22, 20-21

Αν κάποιος ξένος έρθει να μείνει μαζί σας στη χώρα σας, μην τον εκμεταλλευτείτε. Να του φέρεστε όπως σ’ έναν συμπατριώτη σας∙ να τον αγαπάτε σαν τον εαυτό σας, γιατί κι εσείς ξένοι ήσασταν στην Αίγυπτο.

Λευ 19, 33-34

Ο ίδιος νόμος θα ισχύει για πάντα στο μέλλον για όλη τη σύναξη, τόσο για σας όσο και για τους ξένους, που είναι μαζί σας. Όπως είστε εσείς, έτσι θα είναι και οι ξένοι απέναντι στον Κύριο. Ένας νόμος και μια εντολή θα ισχύει για σας και για τους ξένους, που μένουν μαζί σας.

Αρ 15, 15-16

Η ιστορία της Ρουθ 

Μια φορά, την εποχή που οι Κριτές διοικούσαν και κατηύθυναν τους Ισραηλίτες, έπεσε μεγάλη πείνα στη γη Χαναάν. Πολλοί έφευγαν για άλλα μέρη. Τότε ξεκίνησε απ’ τη Βηθλεέμ, τη μικρή πολιτεία της Ιουδαίας, ένας φτωχός μα ενάρετος άνθρωπος, ο Ελιμέλεχ, με τη γυναίκα του Νωεμίν και τα δυο παιδιά του. Πήγαν στη γειτονική χώρα των Μωαβιτών. Εκεί πέθανε ο Ελιμέλεχ και η Νωεμίν βρήκε δυο καλές νύφες για τα παιδιά της.
Συνέβη όμως να πεθάνουν και οι δυο γιοί της και η Νωεμίν έμεινε στην ξένη χώρα μαζί με τις νύφες της, την Ορφά και τη Ρουθ.
Στο μεταξύ, πέρασε η πείνα και η Νωεμίν νοστάλγησε να επιστρέψει στη Χαναάν. Παρακάλεσε τότε τις νύφες της να μείνουν στους γονείς τους, στη Μωάβ. Η Ορφά την άκουσε. Η Ρουθ, όμως, με κανένα τρόπο δεν ήθελε να την αποχωριστεί και να την αφήσει μόνη, αφού μάλιστα ήταν μεγάλη στην ηλικία και δεν μπορούσε να δουλέψει.
«Μητέρα» της είπε «θα έρθω μαζί σου, όπου κι αν πας. Ο Θεός σου θα γίνει και Θεός μου κι ο λαός σου λαός μου. Μονάχα ο θάνατος θα μας χωρίσει».
Συγκινημένη η Νωεμίν πήρε τη Ρουθ και πήγαν να ζήσουν στη Βηθλεέμ όπου ο κόσμος τις δέχτηκε με αγάπη. Καθώς βρέθηκαν εκεί την εποχή του θερισμού, η Ρουθ πήγαινε στα χωράφια του πλούσιου Βοόζ όπου δούλευε και μάζευε στάχυα για να εξασφαλίσει το ψωμί και το λάδι του σπιτικού τους.
Εκεί τη γνώρισε ο Βοόζ. Ρώτησε γι’ αυτήν, συγκινήθηκε από την ιστορία της και πήγε στη Νωεμίν να τη ζητήσει για γυναίκα του. Οι γάμοι έγιναν αμέσως και η Νωεμίν έζησε ευτυχισμένη κοντά στον Βοόζ και τη Ρουθ. Από τον γάμο τους γεννήθηκε ένα αγόρι που η Νωεμίν το ανέθρεψε σα να ήταν εγγόνι της.
Από τη γενιά της ξένης αλλά αφοσιωμένης Ρουθ κατάγεται ο Δαβίδ και από τη γενιά του Δαβίδ γεννήθηκε αργότερα ο Χριστός.

Η στάση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στους διωγμούς των Εβραίων

Η περίπτωση της Ζακύνθου

Ζάκυνθος, στα τέλη του 1943. Οι Εβραίοι του νησιού τελούν υπό διωγμό. Ο Γερμανός διοικητής της φρουράς Ζακύνθου Πάουλ Μπέρεντς καλεί τον δήμαρχο Λουκά Καρρέρ για να του ανακοινώσει την εντολή του. Μέσα σε λίγες μέρες θα πρέπει να του παραδώσει κατάλογο με τα ονόματα όλων των Εβραίων του νησιού για να απελαθούν.
Ο δήμαρχος συναντά τον μητροπολίτη Ζακύνθου Χρυσόστομο και μεταβαίνουν μαζί στην Κομαντατούρ όπου παραδίδουν στον διοικητή έναν φάκελο με τον κατάλογο.
Το χαρτί γράφει μόνο δύο ονόματα: Μητροπολίτης Ζακύνθου Χρυσόστομος, Δήμαρχος Ζακύνθου Λουκάς Καρρέρ.

Η προσπάθεια διάσωσης των Εβραίων από τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό

Με εντολή του εκδίδονταν πιστοποιητικά βαπτίσεως για τους Εβραίους ώστε να εμφανίζονται ως Χριστιανοί και να αποφεύγεται η σύλληψη και απέλασή τους.
Τον Μάρτιο του 1943 έστειλε την παρακάτω επιστολή διαμαρτυρίας στο Αρχηγείο των Γερμανικών Δυνάμεων Κατοχής στην Ελλάδα το 1943  υπό τη  Διοίκηση του Στρατηγού Στρόπ.
«Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία και ο ακαδημαϊκός κόσμος του Ελληνικού Λαού, διαμαρτύρεται κατά της δίωξης των Εβραίων. Ο ελληνικός λαός, είναι βαθιά λυπημένος όταν έμαθε πως οι γερμανικές αρχές Κατοχής, έχουν ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα πρόγραμμα σταδιακής απέλασης των Ελλήνων της εβραϊκής κοινότητας και ότι οι πρώτες ομάδες των εκτοπισμένων, βρίσκονται ήδη καθ’ οδόν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Πολωνίας. Σύμφωνα με τους όρους της ανακωχής, όλοι οι Έλληνες πολίτες, χωρίς διακρίσεις, φυλής ή θρησκείας, θα έπρεπε να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης από τις κατοχικές αρχές. Οι Έλληνες Εβραίοι έχουν αποδείξει την αξία τους. Έχουν συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, είναι νομοταγείς πολίτες και κατανοούν πλήρως τα καθήκοντά τους, ως Έλληνες. Έχουν κάνει θυσίες για την Ελλάδα και ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή της πάλης του ελληνικού έθνους, για την υπεράσπιση των αναφαίρετων ιστορικών δικαιωμάτων του.
Στην εθνική μας συνείδηση, όλα τα παιδιά της Μητέρας Ελλάδας αποτελούν μια αναπόσπαστη ενότητα: είναι ισότιμα μέλη του εθνικού σώματος, ανεξαρτήτως θρησκείας. Η αγία Ορθόδοξη θρησκεία μας δεν αναγνωρίζει ανώτερη ή κατώτερη ποιότητα με βάση τη φυλή ή τη θρησκεία και η θρησκεία μας αναφέρει πως: «Δεν υπάρχει ούτε Εβραίος, ούτε Έλληνας» και συνεπώς καταδικάζει κάθε απόπειρα διακρίσεων ή δημιουργίας φυλετικών ή θρησκευτικών διαφορών. Είναι κοινή η μοίρα μας τόσο στις μέρες της δόξας όσο και σε περιόδους εθνικής ατυχίας και είναι άρρηκτοι οι δεσμοί μεταξύ όλων των Ελλήνων πολιτών, χωρίς εξαίρεση, ανεξάρτητα από τη φυλή.
Σήμερα, ανησυχούμε βαθύτατα για την τύχη των 60.000 συμπολιτών μας, οι οποίοι είναι Εβραίοι. Έχουμε ζήσει μαζί και οι δύο την δουλεία και την ελευθερία και εκτιμούμε τα συναισθήματά τους, την αδελφική τους στάση, την οικονομική τους προσφορά και το πιο σημαντικό, τον πατριωτισμό τους.

Αθήνα 23η Μαρτίου 1943»

Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Δαμασκηνός

• Η αντίδραση του Γερμανού στρατηγού: Όταν ο Στρατηγός Στροπ έλαβε το έγγραφο, απείλησε τον Αρχιεπίσκοπο ότι θα τον τουφεκίσει.

• Η απάντηση του Δαμασκηνού: «Οι Ιεράρχες της Ελλάδος, στρατηγέ Στρόπ, δεν τουφεκίζονται, απαγχονίζονται. Σάς παρακαλώ να σεβασθήτε αυτήν την παράδοσιν».

3. Μπροστά στον «ξένο» σήμερα

Μπέρτολτ Μπρεχτ, Για τον όρο «μετανάστες»

Λαθεμένο μου φαινόταν πάντα το όνομα που μας δίναν.

«Μετανάστες».

Θα πει κείνοι που αφήσαν την πατρίδα τους.

Εμείς, ωστόσο, δε φύγαμε γιατί το θέλαμε

λεύτερα να διαλέξουμε μιαν άλλη γη. Ούτε

και σε μιαν άλλη χώρα μπήκαμε

να μείνουμε για πάντα, αν γινόταν.

Εμείς φύγαμε στα κρυφά. Μας κυνηγήσαν,

μας προγράψανε. Κι η χώρα που μας δέχτηκε, σπίτι δε θα ‘ναι,

μα εξορία.

(Ο Μ. Μπρεχτ (1898-1956) έγραψε το ποίημα αυτό το 1937, όταν ζούσε ως αυτοεξόριστος στη Σκανδιναβία, κατατρεγμένος από τη χιτλερική εξουσία).

Η Κιβωτός του κόσμου

Από μια συνέντευξη του πατρός Αντωνίου:

– Πότε και πως αποφασίσατε να ξεκινήσετε την Κιβωτό;

Η Κιβωτός ξεκίνησε περίπου πριν 14 χρόνια, όταν διορίστηκα ως εφημέριος στον Άγιο Γεώργιο της Ακαδημίας Πλάτωνος. Πρώτο μου μέλημα ήταν να προσπαθήσω να καταλάβω την περιοχή και να ανοιχτώ προς τα έξω. Το μεγάλο σοκ στην αρχή ήταν τα παιδιά που βρίσκονταν στην πλατεία ως αργά τα μεσάνυχτα, όλα Ελληνόπουλα τότε και προερχόμενα από μονογονεϊκές οικογένειες. Τα παιδιά αυτά ζούσαν εγκαταλειμμένα, καθώς η οικογένειές τους ήταν κατακερματισμένες και δεν ασκούσαν κανέναν έλεγχο πάνω τους, με αποτέλεσμα να έχουν παρατήσει το σχολείο και να έχουν ξεκινήσει να ασκούν εγκληματική συμπεριφορά από πολύ μικρή ηλικία. Πρώτο μας μέλημα ήταν να ξαναβάλουμε αυτά τα παιδιά στα σχολεία και ταυτόχρονα να μεριμνήσουμε απέναντι στη νεαρή μητέρα, την άγαμη, την κακοποιημένη, που βρίσκεται σε ανάγκη και κίνδυνο και να την βοηθήσουμε να σταθεί στα πόδια της με εφόδια που θα της εξασφαλίσουν μια καλύτερη ζωή, τόσο υλικά όσο και πνευματικά.

– Ποια ήταν τα πρώτα βήματα που κάνατε; Βρήκατε ανταπόκριση από τον κόσμο;

Το πρώτο πράγμα που κάναμε ήταν να νοικιάσουμε ένα παλιό καφενείο που βρισκόταν στην περιοχή το οποίο λειτούργησε ως η πρώτη μας έδρα και γέμισε μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα από παιδιά και μητέρες.
Ο κόσμος αυτός δεν είχε καμία σχέση με την εκκλησία παρότι όλοι ζούσαν κοντά στον Ναό. Προσπάθησα να γνωρίσω όλους αυτούς τους ανθρώπους που βλέπουμε κάθε μέρα αλλά δεν πλησιάζουμε και δεν ευαισθητοποιούμαστε απέναντί τους, βάζοντάς τους έτσι στο περιθώριο. Εμείς δεν είχαμε τίποτε άλλο να τους προσφέρουμε παρά μόνο το ενδιαφέρον μας, το να νοιαστούμε για αυτούς και να ακούσουμε τα προβλήματά τους. Και αυτό το ενδιαφέρον, ξέρετε, κάνει θαύματα, άσχετα με το τι υλικό έχεις να δώσεις. Και μόνο το ότι αφήνεις στην άκρη τα δικά σου θέματα και ασχολείσαι με την κατάσταση του άλλου, σας φέρνει πιο κοντά και δημιουργεί έναν δεσμό εμπιστοσύνης και αδερφικότητας.

– Πόσα άτομα φιλοξενεί αυτή τη στιγμή η Κιβωτός;

Η Κιβωτός αυτή τη στιγμή έχει 400 παιδιά και πολλές μητέρες με βρέφη στις οποίες δίνουμε στέγη, εκτός από τον μόνιμο ξενώνα που υπάρχει στις εγκαταστάσεις μας. Έχουμε ακόμα πολλά καταλύματα στην περιοχή της Αθήνας, που είτε νοικιάζουμε είτε μας προσφέρουν δωρεάν, τα οποία παραχωρούμε σε αυτές τις μητέρες για να μπορέσουν να μεγαλώσουν το παιδί τους και ταυτόχρονα να τους διδάξουμε κάποια εργασία ώστε να μπορέσουν να πορευτούν στο μέλλον μαζί.

– Από πού βρίσκετε τους πόρους για την λειτουργία της Κιβωτού;

Οι πόροι μας έρχονται από τον απλό κόσμο, από τον φτωχό, μάλιστα, κυρίως κόσμο, ο οποίος καταλαβαίνει την ανάγκη και τον πόνο μιας φτωχής μητέρας, καθώς έχουν βιώσει κι αυτοί τα ίδια. Αυτοί οι άνθρωποι έρχονται συνήθως και μας βοηθάνε, είτε με μια μικρή οικονομική υποστήριξη, είτε δίνοντάς μας τρόφιμα και ρούχα είτε με εθελοντική εργασία στην Κιβωτό.