ΚΕΙΜΕΝΑ

Μυστήρια και αγιασμός κάθε πλευράς της ζωής

Η λέξη «μυστήριο» προέρχεται από το ρήμα «μύω», που σημαίνει κλείνω το στόμα και τα μάτια μου, για να μη δω ή να μην πω κάτι που είναι μυστικό.
Η λέξη έχει δύο σημασίες. Στην πρώτη, με τη λέξη «μυστήριο» εννοούμε όλες τις βαθιές και πάνω από το μυαλό και τη λογική του ανθρώπου αλήθειες, που μόνο με την πίστη μπορεί κανείς να γνωρίσει. Στη δεύτερη, με τη λέξη «Μυστήριο» εννοούμε κάποιες ιερές πράξεις της Εκκλησίας, που έχουν γίνει για πρώτη φορά από τον ίδιο τον Χριστό και τους Αποστόλους και από τότε συνεχίζουν να γίνονται στο όνομά του και στο όνομα της Αγίας Τριάδας και να προσφέρουν στους χριστιανούς τη θεία χάρη.
Οι Ορθόδοξοι χριστιανοί κάνουν λόγο για επτά μυστήρια: το βάπτισμα, το χρίσμα, την εξομολόγηση, τη Θεία Ευχαριστία, τον γάμο, το ευχέλαιο και την ιεροσύνη. Με αυτόν τον τρόπο, αγιάζονται όλες οι πλευρές της ζωής του χριστιανού.
Το κυριότερο όμως χαρακτηριστικό των μυστηρίων είναι ότι δεν αφορούν κάποιον ατομικά αλλά ολόκληρη την κοινότητα της Εκκλησίας. Γι’ αυτό άλλωστε και τελούνται μέσα σε μια κοινότητα ανθρώπων.

Τα Μυστήρια είναι επτά: Tο βάπτισμα, το χρίσμα, η θεία ευχαριστία, η ιερωσύνη, η μετάνοια, (εξομολόγηση), το ιερό ευχέλαιο και ο γάμος. Ειδικότερα:

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ

Είναι το Μυστήριο της εισόδου του ανθρώπου στην Εκκλησία. Με το Βάπτισμα γίνεται η μύηση στο Χριστό και στην Εκκλησία. Συνήθως γίνεται στην παιδική ηλικία. Ο ιερέας βυθίζει το παιδί τρεις φορές στο νερό, μία στο όνομα του Πατρός, μία στο όνομα του Υιού και μία στο όνομα του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η κίνηση του βυθίσματος, συμβολίζει την τριήμερη ταφή και ανάσταση του Κυρίου. Συμβολίζει όμως και τον θάνατο του παλαιού ανθρώπου και την ανάσταση και γέννηση του καινούργιου στο καινούργιο Βασίλειο του Θεού. Το Βάπτισμα το καθιέρωσε ο ίδιος ο Κύριος με την εντολή που έδωσε στους μαθητές του να πάνε και να κάνουν μαθητές του τους ανθρώπους πάντων των λαών και να τους βαπτίσουν στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.

(Ματθ. 28,19).

ΤΟ ΧΡΙΣΜΑ

Δεύτερο Μυστήριο που τελείται την ίδια ώρα με το βάπτισμα είναι το ΧΡΙΣΜΑ. Χρίεται ο νεοφώτιστος με Άγιο Μύρο στα κύρια μέρη του σώματος (μέτωπο, αυτιά, στήθος, πλάτη, χέρια, πόδια ) και δέχεται τα χαρίσματα και τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος. Άγιο Μύρο είναι μια σύνθεση από λάδι και διάφορες αρωματικές ουσίες που συμβολίζουν τα διάφορα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Παρασκευάζεται και καθαγιάζεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης και μοιράζεται σε όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες.

Η ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ

Είναι το Μυστήριο των Μυστηρίων. Το καθιέρωσε ο Κύριος στο Μυστικό Δείπνο, μπροστά στους μαθητές του. Το ψωμί και το κρασί, δύο απλά στοιχεία με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος μεταβάλλονται σε Σώμα και Αίμα Χριστού και γίνονται τροφή για τους πιστούς. Mε τη Θεία Κοινωνία ενωνόμαστε με το Χριστό και ο Χριστός ενώνεται μαζί μας και γινόμαστε μέτοχοι της αιώνιας ζωής.

Η ΙΕΡΩΣΥΝΗ

Με το Μυστήριο αυτό, ένας απλός χριστιανός ξεχωρίζεται από τους άλλους πιστούς και αναλαμβάνει τη διακονία της σωτηρίας του λαού του Θεού. Λαμβάνει το δώρο του Αγίου Πνεύματος και της Αποστολικής διαδοχής και συνεχίζει την ιερωσύνη του Χριστού στην Εκκλησία. Ο ιερέας γίνεται πατέρας πνευματικός. Προσεύχεται για μας. Μας βαφτίζει, μας μεταδίδει τα μυστήρια και την ευλογία του Θεού, μας διδάσκει για το Θεό και μας βοηθάει στις δύσκολες στιγμές της ζωής μας. Φυσικά και εμείς θα πρέπει να προσευχόμαστε και να τιμούμε τους ιερείς μας, ως Πατέρες.

Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ (ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ)

Το μυστήριο της συμφιλίωσης και της αγάπης. Η μετάνοια είναι το ιερό μυστήριο που αποκαθιστά την πνευματική υγεία της ψυχής, όταν αυτός που μετανιώνει ειλικρινά για τ’ αμαρτήματά του και τα εξομολογείται στον πνευματικό της Εκκλησίας λειτουργό, λαμβάνει άφεση αμαρτιών, γινόμενος και πάλι φίλος και τέκνο αγαπητό του Θεού. Το μυστήριο αυτό επαναλαμβάνεται, ανάλογα με τις πνευματικές ανάγκες των πιστών. Έτσι σκοπός του μυστηρίου είναι η θεραπεία των τραυμάτων της πτώσης των ανθρώπων με την άφεση των αμαρτιών. Η εξουσία αυτή -της άφεσης των αμαρτιών- εδόθη από τον Χριστό στους Αποστόλους του και αυτοί στους διαδόχους τους Επισκόπους (Ιωανν. 20,12-24). και δια μέσου αυτών τοίς πρεσβυτέροις. Δια του Μυστηρίου τούτου παρέχεται δραστική ίαση και διόρθωση των πνευματικών νοσημάτων.  Μετανοιωμένος ο πιστός χριστιανός, ομολογεί τις αμαρτίες του στον ιερέα και εκείνος με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος τον συγχωρεί και τον βοηθάει να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με το Θεό.

ΙΕΡΟ ΕΥΧΕΛΑΙΟ

Είναι ένα προαιρετικό μυστήριο στο οποίο παρακαλούμε τον Κύριο να θεραπεύσει τις ψυχικές και σωματικές αρρώστιες. Μέσω του ευλογημένου λαδιού οι πόνοι και τα βάσανα ενώνονται με αυτά του Χριστού και συγχωρούνται οι αμαρτίες.

Ο ΓΑΜΟΣ

Ένας άνδρας και μια γυναίκα άγνωστοι μεταξύ τους, αποφασίζουν να προχωρήσουν στο δρόμο της κοινής ζωής. Στην αρχή αυτού του δρόμου η Εκκλησία παρακαλεί το Θεό να τους ευλογήσει για να στεριώσουν μια χριστιανική οικογένεια. Τα δαχτυλίδια που τους ευλογεί, συμβολίζουν την αγάπη τους και την ελεύθερη δέσμευση που έχουν μεταξύ τους. Τα στέφανα συμβολίζουν την ευλογία και την συναδελφικότητα στο βασίλειο του Θεού. Τέλος το κοινό ποτήριο συμβολίζει τον κοινό αγώνα και τις κοινές προσπάθειες που έχουν να κάνουν στη ζωή τους και ότι η συζυγική και οικογενειακή ζωή τότε μπορεί να υφίσταται και να δημιουργεί προκοπή και χαρά όταν το ανδρόγυνο συμμετέχει στο Ποτήριον της Θείας Κοινωνίας.

Το μυστήριο της Θείας Λειτουργίας ή Ευχαριστίας: η καρδιά της εκκλησιαστικής ζωής

Το μυστήριο αυτό ιδρύθηκε από τον ίδιο τον Χριστό στο υπερώο της Ιερουσαλήμ την τραγική ημέρα του Μυστικού Δείπνου. Ήταν η τελευταία φορά που ο Ιησούς έτρωγε με τους μαθητές του. Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά από τα προμηνύματα του θανάτου που πλησίαζε.

1. Η διαρκής παρουσία του Χριστού στη Θεία Ευχαριστία

• «Εγώ ειμί ο άρτος της ζωής» (Ιω 6, 35): Το αληθινό ψωμί που χαρίζει ζωή
• «Τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν»: Καθιέρωσή της από τον Χριστό

(Α Κορ 11, 23-26)

• «Λάβετε φάγετε»: Από τον Μυστικό Δείπνο (Μτ 26, 17-30) στη Θεία Ευχαριστία

2. Δρώμενα της Θείας Ευχαριστίας

•  Σύναξη των πιστών στον ναό με το κτύπημα της καμπάνας
• Ψωμί και κρασί: Οι άνθρωποι προσφέρουν στον Θεό δώρα που έφτιαξαν από σιτάρι και σταφύλι
• «Ευλογημένη η Βασιλεία του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος»: Η Βασιλεία του Θεού, ο στόχος της πορείας
• «Υπέρ της ειρήνης … της πόλεως … ευκρασίας … των καρπών … αιχμαλώτων»: Δεήσεις και ευχές για όλους και για όλα
• Μικρή Είσοδος: Το Ευαγγέλιο μεταφέρεται με πομπή στο μέσο του ναού
• Ιερείς και λαός δοξάζουν τον Θεό με ψαλμούς και ύμνους
• Ακούγοντας και κατανοώντας τον λόγο του Θεού (Ευαγγέλιο, Απόστολος και κήρυγμα)
• Μεγάλη Είσοδος: Τα δώρα μεταφέρονται στην Αγία Τράπεζα
• Ο ασπασμός της αγάπης και το Σύμβολο της Πίστεως: Όλοι ομολογούν την κοινή τους πίστη που τους ενώνει και ανταλλάσσουν ασπασμούς αγάπης
• Αγία Αναφορά: Τα δώρα των ανθρώπων αφιερώνονται στον Θεό
• Επίκληση του Αγίου Πνεύματος:

Η αγάπη του Θεού μεταμορφώνει τα δώρα του λαού σε δώρα του Θεού: Σώμα και Αίμα  Χριστού. Προσευχή της Εκκλησίας για την έλευση του Αγίου Πνεύματος

• Κυριακή προσευχή: Τα παιδιά του Θεού προσεύχονται στον Πατέρα τους
• Θεία Κοινωνία και Μετάληψη: Οι χριστιανοί κοινωνώντας τον Χριστό γίνονται παιδιά του Θεού και αδέλφια μεταξύ τους
• «Είδομεν το φως το αληθινόν»: Ένα τραγούδι αναστάσιμης χαράς
• Aντίδωρο για όλους, απόλυση

Γύρω από το τραπέζι της Ευχαριστίας:

Η Εκκλησία γίνεται το Σώμα του Χριστού

Ο Χριστός μοιάζει με το σώμα, που ενώ είναι ένα έχει πολλά μέλη∙ και όλα τα μέλη του σώματος, αν και είναι πολλά, αποτελούν ένα σώμα…
Αν έλεγε το πόδι: «Δεν είμαι χέρι, λοιπόν δεν ανήκω στο σώμα», θα έπαυε να ανήκει στο σώμα;
Και αν έλεγε το αυτί: «Δεν είμαι μάτι, λοιπόν δεν ανήκω στο σώμα», θα έπαυε να ανήκει στο σώμα;
Αν όλο το σώμα δεν ήταν παρά ένα μάτι, πώς θα μπορούσε κανείς να ακούσει; Αν όλο το σώμα δεν ήταν παρά ένα αυτί, πώς θα μπορούσαμε να μυρίσουμε;…
Αν όλα ήταν ένα μονάχα μέλος, θα υπήρχε πουθενά το σώμα; Ενώ τώρα υπάρχουν πολλά μέλη, αλλά ένα μόνο σώμα. Και δεν μπορεί να πει το μάτι στο χέρι: «Δεν έχω την ανάγκη σου», ούτε το κεφάλι στα πόδια: «Δε σας χρειάζομαι».
Αντίθετα, τα μέλη του σώματος που φαίνονται να είναι τα πιο αδύναμα είναι τα πιο αναγκαία …
Ο Θεός συναρμολόγησε το σώμα … ώστε να μην υπάρχει πόλεμος μέσα στο σώμα, αλλά τα μέλη να φροντίζουν το ένα το άλλο. Πραγματικά, όταν υποφέρει ένα μέλος, συμπάσχουν όλα τα μέλη∙ κι όταν τιμάται ένα μέλος, χαίρονται μαζί του όλα τα μέλη.
Εσείς όλοι μαζί αποτελείτε το σώμα του Χριστού, και είστε μέλη του ο καθένας σας χωριστά.

Α Κορ 12, 12-27