Ψηφιακό Σχολείο
Συνδέσεις
Γραμματικό φαινόμενο
ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
Οι άκλιτες λέξεις που προσδιορίζουν συνήθως τα ρήματα και φανερώνουν τόπο, χρόνο, τρόπο, ποσό, κ.ά. λέγονται επιρρήματα. π.χ. έξω, χτες, απότομα, ελάχιστα
Τα επιρρήματα ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε:
α) Τοπικά επιρρήματα που φανερώνουν τόπο και απαντούν στην ερώτηση πού;
π.χ. μέσα, έξω, πάνω, κάτω, δεξιά, αριστερά, δίπλα, πίσω, μπρος, κ.τ.λ.
β) Χρονικά επιρρήματα που φανερώνουν χρόνο και απαντούν στην ερώτηση πότε;
π.χ. τώρα, πριν, σήμερα, αύριο, συχνά, πότε πότε, κάπου κάπου, κ.τ.λ.
γ) Τροπικά επιρρήματα που φανερώνουν τρόπο και απαντούν στην ερώτηση πώς;
π.χ. καλά, ωραία, άσχημα, έτσι, αλλιώς, μαζί, ξαφνικά, απότομα, κ.τ.λ.
δ) Ποσοτικά επιρρήματα που φανερώνουν ποσό και απαντούν στην ερώτηση πόσο;
π.χ. πολύ, λίγο, τόσο, όσο, καθόλου, αρκετά, μόλις, σχεδόν, κάμποσο, κ.τ.λ.
ε) Βεβαιωτικά επιρρήματα που μας βεβαιώνουν κάτι.
π.χ. βέβαια, βεβαίως, ασφαλώς, ναι, μάλιστα, αλήθεια, σίγουρα, κ.τ.λ.
στ) Αρνητικά επιρρήματα που φανερώνουν άρνηση π.χ. όχι, δε(ν), μη(ν), όχι βέβαια, κ.τ.λ.
ζ) Διστακτικά επιρρήματα που φανερώνουν δισταγμό π.χ. ίσως, άραγε, πιθανόν, τάχα, δήθεν, κ.τ.λ.
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ
Οι λέξεις που φανερώνουν μια αριθμητική ποσότητα ή αριθμητική σειρά ή γενικά εκφράζουν αριθμητικές έννοιες λέγονται αριθμητικά. Τα αριθμητικά χωρίζονται σε δύο ομάδες: α) στα αριθμητικά επίθετα
π.χ. τρία, πρώτος, τριπλάσια
β) στα αριθμητικά ουσιαστικά
π.χ. μονάδες, δεκαριά, δωδεκάδα
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ
Τα αριθμητικά επίθετα ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε: α) Απόλυτα αριθμητικά επίθετα φανερώνουν ένα συγκεκριμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα.
π.χ. τρία βιβλία, εννιά θρανία
β) Τακτικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν τη θέση που παίρνει κάτι σε μια σειρά από όμοια πράγματα.
π.χ. Στην τάξη μου κάθομαι στο δεύτερο θρανίο
Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα έχουν τρία γένη και κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο.
γ) Πολλαπλασιαστικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν από πόσα μέρη αποτελείται κάτι.
π.χ. Η 25η Μαρτίου είναι διπλή γιορτή
Τα πολλαπλασιαστικά αριθμητικά έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε -πλός, -πλή, -πλό και κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο.
δ) Αναλογικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν πόσες φορές ένα ποσό είναι μεγαλύτερο από ένα άλλο.
π.χ. Το 6 είναι διπλάσιο του 3
Τα αναλογικά αριθμητικά έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε -πλάσιος, -πλάσια, -πλάσιο και κλίνονται όπως τα επίθετα σε -ος, -η, -ο.
ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Τα αριθμητικά ουσιαστικά είναι αφηρημένα περιληπτικά ουσιαστικά και φανερώνουν ένα σύνολο προσώπων, ζώων ή πραγμάτων. Σχηματίζονται από τα απόλυτα αριθμητικά με τις καταλήξεις -άδα και -αριά.
– Όσα έχουν κατάληξη -άδα φανερώνουν ένα σύνολο από πολλές μονάδες
π.χ. Οι μαθητές είναι παραταγμένοι σε δυάδες
– Όσα έχουν κατάληξη -αριά φανερώνουν το περίπου
Τα περιληπτικά σε -αριά συνοδεύονται σχεδόν πάντοτε από τη λέξη καμιά.
π.χ. Ήταν συγκεντρωμένοι καμιά πενηνταριά άνθρωποι.
Ασκήσεις
Άσκηση 6 σελ. 39
|
πότε |
πού |
με ποιον τρόπο |
|
πρώτα |
εμπρός |
αντίθετα |
|
ποτέ |
δεξιά |
εντελώς |
|
πάντοτε |
επάνω |
|
|
κατόπιν |
εκεί |
|
|
μόλις |
όπου |
|
|
πίσω, μέσα |
|
