ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ
ΠΛΑΤΕΙΑ Ο.Σ.Ε.
ΠΛΑΤΕΙΑ Ο.Σ.Ε.
ΠΛΑΤΕΙΑ ΡΙΤΣΟΥ
ΠΛΑΤΕΙΑ ΡΙΤΣΟΥ
Το Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξάνδρειας στις 23 Νοεμβρίου 1990 και ημέρα Παρασκευή, με αριθμό απόφασης 184/1990, ύστερα από διαλογική συζήτηση αποφάσισε κατά πλειοψηφία:
Ψήφισμα
Το Δημοτικό Συμβούλιο εκφράζει τη βαθιά του οδύνη για τον χαμό του ποιητή της Ρωμιοσύνης Γιάννη Ρίτσου. Το έργο του Γιάννη Ρίτσου, βαθιά ελληνικό και ανθρώπινο, σημάδεψε με έντονο τρόπο την εποχή του. Η διεθνής του αναγνώριση, υπήρξε τιμή για το Ελληνικό Πνεύμα. Ο χαμός του αφήνει μεγάλο κενό στο χώρο των γραμμάτων της πατρίδας μας.
Σε ένδειξη τιμής στον ποιητή Ρίτσο, το Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξάνδρειας αποφασίζει να ονομάσει την ανώνυμη πλατεία που βρίσκεται στην διασταύρωση των οδών Σοφοκλή Βενιζέλου, 25ης Μαρτίου, Αγίου Δημητρίου σε πλατεία ” Γιάννη Ρίτσου “.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
O Γιάννης Ρίτσος γεννήθηκε στη Μονεμβασιά στη 1η Μαϊου του 1909. Προέρχεται από αγροτική οικογένεια και στην αρχή έγινε χορευτής σε επιθεωρησιακό μπαλέτο (1930) αφού φοίτησε στη σχολή Μοριάνοφ. Από νέος ακόμα στράφηκε προς την αριστερή ιδεολογία. Στην ποίηση παρουσιάστηκε το 1934, με την ποιητική συλλογή «Τρακτέρ», «Πυραμίδες» 1935, «Επιτάφιος» 1936, «Το τραγούδι της Αδελφής μου», «Εαρινή Συμφωνία» 1938. Από τα πρώτα ποιήματα του, πού είναι παραδοσιακού στίχου και επηρεασμένα από τον Καρυωτάκη, τον Παλαμά και τον Σικελιανό, έγινε μεγαλόστομος κήρυκας των μαρξιστικών ιδεών. Τα ποιήματα των τεσσάρων πρώτων συλλογών του έκαμαν εντύπωση στον κόσμο των γραμμάτων.
Οι ιδέες του του έφεραν λογής ταλαιπωρίες, δυσκολίες και αρρώστιες από συνεχείς εξορίες, φυλακίσεις, εκτοπίσεις και κατατρεγμούς, μόνο και μόνο για τα φρονήματα του. Τόποι εξορίας του υπήρξαν η Μακρόνησος και ο Άγιος Ευστράτιος παλιά, η Γυάρος, η Λέρος και η Σύρος στην επταετία. Οι εμπειρίες της χώρας μας στάθηκαν για τον ποιητή σκληρότατες δυστυχίες. Στα 1956 ό Ρίτσος εκδίδει την ποιητική συλλογή «Η Σονάτα του σεληνόφωτος» και τιμάται από την Πολιτεία με το πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Αργότερα κάτω από την ακτινοβολία του υπερρεαλισμού, της μοντέρνας ποίησης, ό Ρίτσος σύνθεσε πολύστιχα ποιήματα πού εμπνέονται από τις πικρές αναμνήσεις του ή υπηρετούν την επικαιρότητα. Από το 1950 κι έπειτα εκδίδει μια σειρά από μεγάλα ποιήματα, πού αντανακλούν τη «ρωμιοσύνη», από τα χρόνια του Τρωικού πολέμου και των μυθικών μορφών των τρομερών Μυκηναϊκών χρόνων. Επίσης ασχολήθηκε ερασιτεχνικά με τη ζωγραφική και τη μουσική.
O Ρίτσος ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας της φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1975, και τον Πανεπιστημίου Αθηνών το 1987. Τιμήθηκε με πολλά ξένα βραβεία και πολλά ποιήματα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες.
Το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου είναι τεράστιο και από άποψη έκτασης, ίσως ξεπερνά και το έργο του Παλαμά. Το έργο του Ρίτσου το διαπερνούν ή ιδεολογία της αριστεράς και ή πολιτική της σκοπιμότητα, πού τόσο προπαγανδίζει στην ποίηση του. Βέβαια ό Ρίτσος είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες ποιητικές παρουσίες της εποχής μας και ή ευκίνητη φαντασία του αγαπά τους εκτεταμένους χώρους της στρατευμένης ιδεολογίας του. Δίνει συνεχώς το παρών με την εργατικότητα του, τη γονιμότητα της σκέψης του, τον διαρκή ποιητικό οίστρο του και την ακατάβλητη αγωνιστική διάθεση του. Σε όλη την ποίηση του, ό Ρίτσος δεν κάνει τίποτε άλλο, παρά να αγωνίζεται για την άνοδο του κόσμου, για την επούλωση των πληγών του ανθρώπου και των δεινών του, για μια καλύτερη ζωή σε πανανθρώπινη κλίμακα.
O Ρίτσος, δεν είναι ό ποιητής πού παθαίνεται μόνο για τη σύγχρονη πραγματικότητα. Σε πολλές ποιητικές του συνθέσεις το μύθο τον παίρνει από την ελληνική αρχαιότητα και τις παραδόσεις του τόπου, κι έτσι συνδέει το παρελθόν με το παρόν, καταδεικνύοντας την ενότητα και τη συνδέει το παρελθόν με το παρόν, καταδεικνύοντας την ενότητα και τη συνέχεια του. Πιστεύει στην αθανασία του ελληνισμού: «Τη ρωμιοσύνη μην την κλαίς…».
Εξέδωσε πλήθος ποιητικές συλλογές, που πολλές απ’ αυτές έκαμαν 5 ως 12 επανεκδόσεις, («Επιτάφιος», «Ή σονάτα του σεληνόφωτος». «Ρωμιοσύνη» κ.ά.). Το όλο έργο του εκδόθηκε σε τέσσερις τόμους με τον τίτλο «Ποιήματα» το 1975.
Πέθανε στην Αθήνα, στις 11 Νοεμβρίου του 1990.
ΠΛΑΤΕΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
 |
 |
 |
|
ΠΛΑΤΕΙΑ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Το Δημοτικό Συμβούλιο Γιδά, αποφ. 168, στις 9 Ιουνίου 1952, ημέρα Δευτέρα, υπό την προεδρία του κ. Ανδρέα Κυρόπουλου, αποφάσισε :
Η πλατεία ήτις υφίσταται έμπροσθεν των οικείω Κούγκα, Μοσχόπουλου, Οικονομόπουλου, Νουσιόπουλου και Παπαεμμανουήλ, ονομάζει εις πλατείαν Παπαντωνίου, εις μνήμην του πλείστοις όσας υπηρεσίας προσφέροντος ιερέως Αντωνίου Μοσχόπουλου.
Το Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξάνδρειας στις 9 Σεπτεμβρίου 1993 και με αριθμό απόφασης 98α/1993αποφάσισε ομόφωνα:
Να τιμήσει τον Αντώνιο Μοσχόπουλο του Φιλίππου ( Παπαντώνη ) για την προσφορά του στον Τόπο και την πατρίδα μέσα από την δράση του στον Μακεδονικό Αγώνα και αναθέτει την κατασκευή προτομής στον καλλιτέχνη ( πτυχιούχο της Σχολής Καλών Τεχνών ) Καλυβρά Ευθύμιο, έναντι αμοιβής 1.000.000 εκ.
ορίζει ότι:
η προτομή θα κατασκευαστεί από ορείχαλκο θα έχει διαστάσεις 80 x 60 εκ. θα πρέπει να παραδοθεί στο αργότερο εντός 2 μηνών από της υπογραφής της σύμβασης η προτομή θα τοποθετηθεί στην ομώνυμη πλατεία
ΠΑΠΑΝΤΩΝΗΣ ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Παπαντώνης γεννήθηκε το 1874 στον Γηδά και το όνομά του ήταν Αντώνιος Μοσχόπουλος. Όταν τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο του χωριού, πήγε το 1880 στην Ριζάριο Σχολή της Βέροιας, που είχε τότε διευθυντή τον Δ. Καραλή. Αποφοίτησε από κει δάσκαλος κι αμέσως μετά διορίστηκε στο χωριό Τσινάφορο ( σημερινό Πλάτανος ), όπου υπηρέτησε για 4 χρόνια. Στη συνέχεια μετατέθηκε και δίδαξε επί δύο χρόνια στο Νιχώρι κι άλλα δύο στο Σχοινά. Το 1906 διορίστηκε δάσκαλος στον Γηδά, όπου παράλληλα με τα καθήκοντα του δασκάλου πρόσφερε τις υπηρεσίες του και σαν γραμματέας της τότε Κοινότητας, κοντά στους μουχτάρηδες ( πρόεδροι Κοινότητας ) Γεώργιο Μοσχόπουλο και Αργ. Δεληπάλα. Το 1910 τον χειροτόνησε ιερέα ο Μητροπολίτης Φώτιος κι από τότε τον αποκαλούσαν Παπαντώνη, όνομα με το οποίο έμεινε στην μνήμη όλων των ντόπιων του Γηδά. Συνολικά χρημάτισε δάσκαλος επί 18 χρόνια και ιερέας άλλα 22.
Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα ο Παπαντώνης διακρίθηκε σαν εξέχουσα μορφή αγωνιστή, έχοντας αναλάβει μαζί με τους Γ. Κούγκα και Δ. Κυριαζόπουλο ή Σκοινιώτη την τροφοδοσία και εφοδιασμό των αντάρτικων σωμάτων του Βάλτου. Γνωρίζοντας δε τουρκικά και βουλγάρικα μπορούσε να διενεργεί διάφορες συνεννοήσεις και διαπραγματεύσεις για λογαριασμό των κατοίκων και των ανταρτών. Συνεργαζόταν στενά με τον κουνιάδο του Καπετάν Αποστόλη ( Ματόπουλο ), με τον οποίο στα 1907 πήγαν στο Ελληνικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης, πήραν από τον Πρόξενο Κορομηλά 150 όπλα Μάνλιχερ, τα οποία κρυφά απ’ τους Τούρκους τα ‘φεραν στον Γηδά και τα μοίρασαν στους κατοίκους με την εντολή να τα χρησιμοποιήσουν μόνο σε περίπτωση που θα γινόταν κάποια γενικότερη κίνηση απελευθέρωσης. Όμως κάποιο βράδυ πήγαν γύφτοι να κλέψουν άλογα από την οικογένεια του Κ. Παπαεμμανουήλ κι αυτοί για να διώξουν τους κλέφτες πήραν τα όπλα κι άρχισαν να πυροβολούν. Με το άκουσμα των πυροβολισμών άρχισαν να πυροβολούν κι από άλλα σπίτια, οπότε σηκώθηκε ο Παπαντώνης και φώναζε σ’ όλους ” Μάινα – Μάινα “, να πάψουν δηλαδή για να μην τους ακούσουν οι Τούρκοι. Σε λίγο όμως έφτασαν οι Τούρκοι αστυνομικοί ( τζιανταρμάδες ) απ’ το Λιανοβέργι κι άρχισαν αμέσως έρευνες, ανακρίσεις και άγριο ξυλοφόρτωμα πολλών κατοίκων, προκειμένου να μάθουν για ποιο σκοπό τα ήθελαν οι Γηδιώτες τα όπλα, τα οποία ανακάλυπταν με έρευνα σε κάθε σπίτι. Τότε ο Παπαντώνης άρχισε διαπραγματεύσεις και με παρέμβασή του έσωσε το χωριό από τα αντίποινα των Τούρκων.
Ο Παπαντώνης Μοσχόπουλος διέθετε αρετή και τόλμη. Ως παπαδάσκαλος στα τελευταία μαύρα χρόνια της Τουρκοκρατίας, αφ’ ενός δίδασκε στα ελληνόπουλα την γλώσσα και την ιστορία μας, ενώ ιερολειτουργούσε παράλληλα κρατώντας άσβεστη τη χριστιανική πίστη των υπόδουλων προγόνων χωριανών μας. Χωρίς να υπολογίσει την προσωπική του ζωή, ανέλαβε πολλές ευθύνες, διατρέχοντας πολλούς κινδύνους, είτε για να υποστηρίξει τον ένοπλο αγώνα του Βάλτου, είτε να εξοπλίσει τους Γηδιώτες, περιμένοντας το σύνθημα για γενικότερο ξεσηκωμό. Κι όταν ήρθε εκείνη η κορυφαία στιγμή, που αποκαλύφθηκε ο εξοπλισμός των κατοίκων του Γηδά και το χωριό θα καταστρεφόταν, τότε, σαν αληθινός ηγέτης, σήκωσε όλο το βάρος στις πλάτες του. Πήρε την ευθύνη επάνω του και με κατάλληλες διαπραγματεύσεις κατάφερε να σώσει το χωριό. Ο ίδιος μαζί με τον πατέρα Φίλιππο, εξορίστηκε από τους Τούρκους γι’ αυτήν την πράξη στη Λάρισα επί δύο χρόνια. Γι’ αυτές τις κορυφαίες επιλογές του και για τις πατριωτικές υπηρεσίες, που προσέφερε για να ελευθερωθεί αυτός ο τόπος, ο Παπαντώνης έγινε ο τοπικός μας ήρωας.
Ο Παπαντώνης πέθανε στις 17 – 4 – 1934. Έμεινε στην μνήμη ως επιτυχημένος παπαδάσκαλος και αγωνιστής του Μακεδονικού Αγώνα. Αργότερα οι συγχωριανοί του σωστά θέλησαν να δώσουν το όνομά του στην πλατεία που σχηματίστηκε μπροστά από το σπίτι του.
( Πηγές: Ρουμλουκιώτικα Σημειώματα 1980 – 1988, Ρουμλουκιώτικα Σημειώματα 1989 – 1995, Τόμος 2ος, Γιάννης Μοσχόπουλος ).
Η τελετή αποκαλυπτηρίων της προτομής, που διοργάνωσε ο Δήμος Αλεξάνδρειας έγινε στις 28 – 10 – 1993. Την προτομή του Παπαντώνη φιλοτέχνησε ο Καλεβράς Ευθύμιος και τη χύτευση έκανε ο Γκουντάντσης Νίκος.
Κλοπή προτομής
Αύγουστος 2012
Ο Νίκος Γκουντάντσης προσφέρθηκε και έφτιαξε τη νέα προτομή που ήδη έστησε στην πλατεία με δικά του έξοδα. Εντελώς δωρεάν, έφτιαξε τη νέα προτομή και αθόρυβα, χωρίς φανφάρες την τοποθέτησε. Μια ενέργεια δείγμα της προσωπικότητας του καλλιτέχνη που διαχρονικά και αθόρυβα προσφέρει στον τόπο χωρίς υστεροβουλίες.
Ανώνυμη Πλατεία – Προτομή Θεοχάρη Κούγκα
ΚΑΠΕΤΑΝ ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΚΟΥΓΚΑΣ
 |
 |
ΚΑΠΕΤΑΝ ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΚΟΥΓΚΑΣ
Ο οπλαρχηγός Θεοχάρης Κούγκας του Πέτρου και της Ελισάβετ γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια ( Γιδά ) το 1870 και πέθανε το 1917. Ήταν άνδρας περήφανος, ρωμαλέος, φιλόδοξος και προπαντός γενναίος, ήταν ψηλού αναστήματος, ευθυτενής, με κεφάλι στρόγγυλο, μάτια μαύρα και σπινθηροβόλα, μέτωπο μικρό, αραιά φρύδια, ευθεία μύτη, αρρενωπό μουστάκι, στόμα και χείλη μικρά, φωνή αρρενωπή και βροντερή, χρώμα προσώπου λευκό, βήμα γρήγορο, με μεγαλοπρεπή και επιβλητική εμφάνιση, είχε τη μορφή ημίθεου, γι’ αυτό και ενέπνεε σεβασμό στα παλικάρια του. Υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές φυσιογνωμίες, αν και δεν είχε φοιτήσει σε καμία Στρατιωτική Σχολή, όλοι οι καπεταναίοι τον θαύμαζαν για τις γνώσεις του, για τον τρόπο που απέκρουε τα σατανικά σχέδια των Κομιτατζήδων αλλά και τις αποκρούσεις των Τουρκικών αποσπασμάτων και την διάσωση, όταν πρόκειται για μεγάλη Τουρκική δύναμη. Ο φόβος, του ήταν άγνωστος, ήταν γεννημένος πολεμιστής διακρινόταν για το αδάμαστο θάρρος, για τον ηρωισμό και την αυτοθυσία, ήταν και άριστος σκοπευτής μετώπου. Επτά φορές τραυματίστηκε αλλά ποτέ δεν κατεβλήθη, ούτε υποχώρησε και έδωσε ολόκληρη τη ζωή του για την πατρίδα.
Η στρατιωτική του δράση ξεκίνησε το 1897 σε νεαρή ηλικία. Σκοπός του και στόχος η απελευθέρωση της Μακεδονίας από την Οθωμανική κυριαρχία και την Βουλγάρικη επιβουλή. Το σώμα του ήρωα Θεοχάρη Κούγκα κοσμείται από επτά τραύματα τα οποία έλαβε στα πεδία των μαχών από το 1897 – 1913.
Ο Θεοχάρης Κούγκας εργαζόταν ως ζωέμπορος και μετέφερε ζώα από την ελεύθερη Ελλάδα στη Μακεδονία. Στην Λάρισα του ανατέθηκε υπό του τότε Μακεδονομάχου Δημάρχου Πετρωτού Νικολάου να μεταφέρει πολεμικό υλικό κρυφά μέσα σε κοφίνια με λεμόνια τα οποία τα παρέλαβε από το Δερλί Λάρισας και τα μετέφερε στο Κλειδί Ημαθίας στο σπίτι του Ράκου και από εκεί διοχετεύονταν σε ολόκληρη τη Μακεδονία για τον απελευθερωτικό αγώνα. Με την έναρξη του Μακεδονικού αγώνα πήρε πρώτος μέρος στις αιματηρές μάχες της Λίμνης των Γιαννιτσών, ο ίδιος μαζί με άλλους Μακεδονομάχους κατασκεύασε την ιστορική καλύβα Κούγκα, στα ΝΔ της λίμνης, στην οποία εγκαταστάθηκε και ο Καπετάν Νικηφόρος.
Λόγω της ηρωικής του δράσης, μετά το 1897 αναδείχτηκε σε οπλαρχηγός. Το 1903 ανέλαβε υπηρεσία στην λίμνη των Γιαννιτσών βρίσκοντας εκεί τον θρυλικό ήρωα του Βάλτου οπλαρχηγό Τζόλα Περήφανο, καταγωγής Γηδά. Το ηρωικό παλικάρι Καπετάν Περήφανο είχε κατορθώσει μαζί με άλλους δύο συντρόφους του να διώξει πενταμελή συμμορία κομιτατζήδων οι οποίοι στις 20 Δεκεμβρίου 1902 επιχείρησαν να εισβάλουν στο σπίτι του Δημητρίου Δούμπη στο χωριό Νεοχώρι Αλεξάνδρειας για να αρπάξουν τρόφιμα και για να τους δολοφονήσουν. Όλοι μαζί προσπάθησαν να προσφέρουν υπηρεσίες, όπως τη φύλαξη των Ελλήνων αλιέων οι οποίοι κινδύνευαν από τους ένοπλους κομιτατζήδες που δρούσαν στην περιοχή. Στο έργο του αυτό τον βοήθησαν και οι κάτοικοι του Ρουμλουκιού. Προετοίμασαν το έδαφος για την άφιξη των Ελληνικών αντάρτικων Σωμάτων και πρώτα του Υπολοχαγού Κ. Μπουκουβάλα ( Καπετάν Πετρίλο ). Το Νοέμβριο του 1904 έφτασε από την Κρήτη και το Σώμα του οπλαρχηγού Μανώλη Κατσίγαρη μαζί με το οποίο συμπολέμησε και πήρε μέρος σε πολλές συμπλοκές. Το Σώμα έφυγε από τη λίμνη των Γιαννιτσών για τις περιοχές Βλαδόβιου ( Άγρα ) και Τέχοβου ( Καρυδιάς ) για να εξοντώσουν όργανα των κομιτατζήδων.
Την 27η Νοεμβρίου έδωσε άλλη μία μάχη στο Σαρακίνοβο Καράτζοβας με εκατονταμελή συμμορία κομιτατζήδων. Η μάχη κράτησε τέσσερις ώρες. Η βουλγάρικη συμμορία τράπηκε σε φυγή αφού υπέστη βαριές απώλειες. Φονεύθηκαν στον Άγρα οι Πέτρος Στάικοφ και Γκότσης Ντίμεφ διότι ήταν όργανα του εχθρού.
Κατόπιν της δράσης του Καπετάν Πετρίλου στη λίμνη των Γιαννιτσών με τη συμμετοχή του Καπετάν Γκόνου Γιώτα από το Δεκέμβριο του 1904 ξεκαθάρισαν τα χωριά που βρισκόταν πέριξ της λίμνης, Άδενδρον ( Κιτρζαλάρ ), Παραλίμνη ( Τσέρκι ), Καϊλή Ζορμπά, Χαρτοχώρι ( Σαρίτσα ) τα οποία επανήλθαν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και στον Ελληνισμό, όπως επίσης και το μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων των Αγίων Αποστόλων, Π. Πέλλας τα οποία λόγω της αφόρητης τρομοκρατίας είχαν εισχωρήσει στην Εξαρχία.
Εξαιρετική δράση σημείωσαν στην εκκαθάριση της λίμνης Γιαννιτσών από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες οι δύο Βουλγαροφάγοι Καπετάν Γκόνος Γιώτας και Καπετάν Θεοχάρης Κούγκας. Οι δύο καπεταναίοι είχαν ανακαλύψει όλα τα άγνωστα μέχρι τότε μυστηριώδη ορμητήρια και τις μυστικές εισόδους και εξόδους από το Βάλτο και αυτό είχε ως συνέπεια το Ελληνικό Αρχηγείο να έχει γνωστές όλες τις μυστικές Βουλγάρικες κρύπτες.
Το ηρωικό παλικάρι ο Θεοχάρης συμμετείχε και στην εξόντωση των κομιτατζήδων στα Κουφάλια. Ο Θεοχάρης Κούγκας είναι εκείνος που κατόρθωσε και προσχώρησε στον Ελληνισμό τον κομιτατζή Νικόλαο Πετρούση από το Μοναστηράκι Κρατζόβας και ως Έλληνας πλέον αντάρτης ανέλαβε να τροφοδοτεί με πληροφορίες τα Ελληνικά Σώματα της περιοχής Κρατζόβας. Ο Θεοχάρης Κούγκας είναι εκείνος που έδωσε πολλές μάχες με το Σώμα του Καπετάν Μορωγιάννη και για την εξόντωση του αιμοχαρούς αρχικομιτατζή Μάρκωφ. Επίσης συμμετείχε στην αιματηρή μάχη Πόλτσιστας με το Σώμα του Στόικου, στην οποία μάχη τραυματίστηκε από το Σώμα του, ένας ονόματι Μάρκου το έτος 1908. Στο Θεοχάρη Κούγκα ανέθεσε το Ελληνικό Αρχηγείο τις επικίνδυνες αποστολές εξόντωσης των βουλγάρικων συμμοριών στην περιοχή Μοριχόβου, στην οποία και τραυματίστηκε για πέμπτη φορά και σκοτώθηκαν 5 Έλληνες αντάρτες και 6 κομιτατζήδες. Η ομάδα του Θεοχάρη Κούγκα, σχηματίστηκε από παλικάρια του Γηδά και ήταν οι εξής: Γ. Οικονομόπουλος, Δ. Οικονομόπουλος, Γ. Κούγκας, Θ. Ματόπουλος, Γρ. Ματόπουλος, Π. Γκλίτζιος, Γ. Παρανομόπουλος, Α. Μπάνης, Αντ. Τσιτσάνας.
Όταν το 1912 ο Ελληνικός Στρατός έφτασε στη Βέροια, ο Θεοχάρης Κούγκας, πήγε αυθόρμητα εκεί και προσφέρθηκε εθελοντικά να οδηγήσει τους ανιχνευτές προς το Γηδά. Επειδή γνώριζε καλά την περιοχή πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες στο τμήμα του αξιωματικού Μαυρομιχάλη και πήρε μέρος στη μάχη για την κατάληψη των γεφυρών του Λουδία ( 20-10-1912 ), όπου τραυματίστηκε για έκτη φορά. Στον Ελληνοβουλγαρικό πόλεμο το 1913 πάλι ως εθελοντής συμμετέχει στον πόλεμο εναντίον των Βουλγάρων και τραυματίζεται για έβδομη φορά στη μάχη Λαχανά.
Ως ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης για την προσφερθείσα υπηρεσία προς την πατρίδα το Υπουργείο των Στρατιωτικών, με τον τότε Υπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, κατόπιν διαταγής της Α. Μ. του Βασιλέως Κωνσταντίνου του απενεμήθη την 25-5-1914 δίπλωμα και μετάλλιο για τον ηρωισμό και την αυτοθυσία για την κατά των Τούρκων μάχη των Γιαννιτσών 1912 – 1913 όπως και για την εκστρατεία κατά των Βουλγάρων 1913 στο Κιλκίς και Λαχανά στην οποία μάχη και τραυματίστηκε.
Ο Θεοχάρης Κούγκας αφιέρωσε τη ζωή του στην απελευθέρωση της Μακεδονίας και το μεγαλείο της Πατρίδας μας. Απεβίωσε το Δεκέμβριο του 1917, ευχαριστημένος διότι αξιώθηκε να δει την μαρτυρική γη της Μακεδονίας ελεύθερη, για την οποία αγωνίστηκε κι αυτός με πάθος από πολύ μικρή ηλικία. Η Πατρίδα παρέλειψε να του απονείμει το δίπλωμα Μακεδονομάχου και το Μετάλλιο του Μακεδονικού Αγώνα. Η παράλειψη έγινε λόγω της κακής επιτελικής οργάνωσης, στην καταγραφή των καταστάσεων των ονομάτων που πήραν μέρος στην περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα.
Στην εκκαθάριση της θρυλικής λίμνης των Γιαννιτσών από τις Βουλγαρικές εγκαταστάσεις πήραν μέρος τα εξής Σώματα:
- Ανθυπολοχαγού Πεζικού Σταύρου Ρήγα ( Καπετάν Κοβοντόρου )
- Ανθυπολοχαγού Πεζικού Γεωργίου Μακρόπουλου ( Καπετάν Κλάπα )
- Ανθυπίλαρχου Χρήστου Πρατούνα ( Καπετάν Καψάλη )
- Υπολοχαγού Πεζικού Κωνσταντίνου Σάρρου ( Καπετάν Κάλα )
- Σαράντη Αγαπηνού ( Καπετάν Τέλλου Άγρα )
- Ανθυπολοχαγού Ιωάννη Δεμέστιχα
- Ανθυποπλοιάρχου Χαραλάμπου Παπαγακή ( Καπετάν Νικηφόρου )
- Ανθυπολοχαγού Πεζικού ( Καπετάν Αγραφιώτη ), Κ. Μπουκουβάλα, Υπολοχαγός ( Καπετάν Πετρίλος ).
( Πηγές: Ρουμλουκιώτικα Σημειώματα 1980 – 1988, Ρουμλουκιώτικα Σημειώματα 1989 – 1995, Τόμος 2ος, Γιάννης Μοσχόπουλος ).
Την προτομή φιλοτέχνησε ο Καλεβράς Ευθύμιος και τη χύτευση έκανε ο Γκουντάντσης Νίκος. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής έγιναν στις 24 – 4 – 1994 σε εκδήλωση που οργάνωσε ο Δήμος Αλεξάνδρειας.
ΠΛΑΤΕΙΑ 19ης ΜΑΪΟΥ
“ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ”
ΠΛΑΤΕΙΑ 19ης ΜΑΪΟΥ
“ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ”
Το Δημοτικό Συμβούλιο Αλεξάνδρειας, μετά από αίτηση του Συλλόγου Ποντίων Αλεξανδρείας και Περιχώρων, στις 30 Ιανουαρίου, ημέρα Πέμπτη του 1992 και απόφαση 4/1992, αποφάσισε ομόφωνα:
- Η πλατεία που βρίσκεται όπισθεν της Στέγης Ποντίων και περικλείεται από τους δρόμους ( Πελοποννήσου, Βιζυηνού, Ναούσης ) να ονομασθεί Πλατεία 19ης Μαΐου.
- Να δοθεί ανάλογος χώρος για το μνημείο πεσόντων Ποντίων Ελλήνων. Ο συγκεκριμένος χώρος όπου θα στηθεί το μνημείο θα καθοριστεί ύστερα από συνεννόηση του συλλόγου με την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου.
ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ
Στην Αλεξάνδρεια, από το 1953 που έγινε η μετονομασία της πόλης, άρχισαν να δίνονται στους δρόμους της και στις πλατείες ονόματα. Ονόματα ανθρώπων οι οποίοι έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας μας σε τοπικό ή ακόμα και σε εθνικό επίπεδο, ονόματα εθνικών επετείων ή γεγονότων που σημάδεψαν την Ελληνική ιστορία, ονόματα βάσει των χρήσεων των δρόμων, ακόμα και ονόματα Αγίων. Στην ονοματοδοσία αυτή δεν υπάρχει μία συγκεκριμένη σειρά. Δόθηκαν, γιατί οι κάτοικοι του δρόμου ήταν από μία συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, ή γιατί έπρεπε οι δρόμοι να έχουν κάποιο όνομα. Χωρίζοντας τους δρόμους σε οριζόντιους και κάθετους, αλφαβητικά, όπως αναφέρονται στο σχέδιο της πόλης μας, θα προσπαθήσω να βρω την ιστορία τους.
| ΚΑΘΕΤΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΟΔΩΝ | ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΔΙΑΤΑΞΗ ΟΔΩΝ |
| 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ | ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ |
| 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ | ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ |
| ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ | ΑΙΣΧΥΛΟΥ |
| ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ | ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΓΟΥ |
| ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΜΠΟΥΡΑΤΣΗ | ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ |
| ΒΑΣΟΠΟΥΛΟΥ, κάτοικος της περιοχής | ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ |
| ΒΕΡΟΙΑΣ | ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ |
| ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΒΙΖΥΗΝΟΥ | ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ |
| ΓΚΟΥΝΤΑΝΤΣΗ | ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ |
| ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΚΑΤΡΑΝΙΤΣΑ | ΖΑΝΑ, γιατρός από την Πελοπόννησο |
| ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ | ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗ ΣΟΦΟΥΛΗ |
| ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΒΕΤΣΟΠΟΥΛΟΥ | ΘΕΟΧΑΡΗ ΚΟΥΓΚΑ |
| ΕΥΑΓΓΕΛΑ | ΙΩΑΝΝΗ ΠΕΤΡΙΔΗ |
| ΚΑΒΑΦΗ | ΚΑΠΕΤΑΝ ΑΓΡΑ |
| ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ | ΚΟΛΙΝΔΡΟΥ |
| ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗ | ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ |
| ΚΑΡΑΤΑΣΟΥ | ΚΟΜΝΗΝΩΝ |
| ΚΡΗΤΗΣ | ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ |
| ΚΥΠΡΟΥ | ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ |
| ΚΩΝ. ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ | ΜΕΛΙΣΣΟΧΩΡΙΟΥ |
| ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΩΝ | ΜΕΣΣΑΛΑ, πρόσφυγας Μικρασιάτης |
| ΜΑΡΙΝΟΥ ΑΝΤΥΠΑ | ΜΠΟΤΣΑΡΗ |
| ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΣΤΗΡΑ | ΝΑΟΥΣΗΣ |
| ΠΑΛΑΜΑ | ΟΜΗΡΟΥ |
| ΠΡΟΪΟΥ | ΠΑΠΑΕΜΜΑΝΟΥΗΛ |
| ΡΗΓΑ ΦΕΡΑΙΟΥ | ΠΑΝΑΓΗ ΤΣΑΛΔΑΡΗ |
| ΣΜΥΡΝΗΣ | ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ |
| ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ | |
| ΣΒΩΛΟΥ | |
| ΣΟΦΟΚΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ | |
| ΣΤΑΔΙΟΥ | |
| ΣΧΟΛΕΙΩΝ | |
| ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΟΥ ΓΕΩΡΓΟΥΛΗ | |
| ΦΙΛΙΠΠΟΥ |
Κύριε Αρβανιτίδη
Οι απόγονοι του Δ. Βετσόπουλου ευχαριστούν για την αναφορά στο έργο και την προσωπικότητά του, όπως φαίνεται στο παραπάνω κείμενο που έχετε αναρτήσει στην ιστοσελίδα σας.
Θα ήθελαν όμως για την αποκατάσταση της αλήθειας να αναφέρουν τα ακόλουθα :
Επιθυμώντας να διασωθεί το Κονάκι που παρουσίαζε σοβαρότατα προβλήματα και κρίνοντας ότι μοναδική ορθή λύση ήταν η αναπαλαίωσή του:
α) απέκλεισαν κάθε σκέψη να δοθεί το οικόπεδο, για να χτιστεί νέο κτίσμα με αντιπαροχή,
β) ζήτησαν από αρμόδιους να προβούν σε λεπτομερή αποτύπωση της εσωτερικής και εξωτερικής μορφής του κτιρίου (η αποτύπωση υπάρχει και είναι στη διάθεση όποιου ενδιαφερθεί) και να κοστολογηθεί η αναπαλαίωσή του.
Επειδή το κόστος ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο από τις δυνατότητές τους, αποφάσισαν και έκαναν δωρεά του κτιρίου στο Δήμο Αλεξανδρείας, με μοναδικό όρο την έναρξη της αναπαλαίωσής του μέσα σε ορισμένο χρονικό διάστημα και τη χρησιμοποίηση του κτιρίου για κοινωφελή σκοπό.
Η Δημαρχία δεν ανταποκρίθηκε.
Ευχαριστούμε και πάλι για το ενδιαφέρον που δείξατε μέσω της ιστοσελίδας σας.
Οι απόγονοι του Δ. Βετσόπουλου
Ιωάννα και Μαρία Βετσοπούλου
Χριστίνα Παπαχριστοπούλου και Δημήτρης Παπαχριστόπουλος
