ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Παρεκκλήσι του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Της Θεοτόκου. Στην ανατολική πλευρά της πόλης και μόλις δύο χιλιόμετρα μακριά από κατοικημένη περιοχή, βρίσκεται το παρεκκλήσι του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Της Θεοτόκου, Ο Άγιος Γεώργιος. Η εκκλησία χτίστηκε το 1955 – 1960. Η εκκλησία πανηγυρίζει την ημέρα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου και σε “ιδιωτικές Λειτουργίες”, λειτουργίες που κάνουν οι πιστοί.

Ο Άγιος Γεώργιος
Βίος του Αγίου

Τον Άγιο Γεώργιο θέσπισε ο Ελληνικός Στρατός ως προστάτη του. Ο Άγιος Γεώργιος φέρεται από την ορθόδοξη εκκλησία να μαρτύρησε επί Διοκλητιανού το 303 μΧ. χωρίς όμως ιστορικές αποδείξεις για όποια ηρωική-πολεμική δράση του.
Με την τελική επικράτηση του χριστιανισμού, στην ανάγκη δημιουργίας νέων αγίων-προστατών του στρατού, κατέστησαν τον άγιο Γεώργιο ιδεατό χαρακτήρα στρατιωτικού από τους Βυζαντινούς χρόνους και ετέθη προστάτης των στρατευμάτων.
Γύρω απ’ την εικόνα του ως πολεμικού και ελευθερωτού δημιουργήθηκαν αρκετοί μύθοι από τους οποίους σπουδαιότερος είναι αυτός περί του φόνο του δράκοντος και της σωτηρίας της βασιλοπούλας. Το θηρίο δηλαδή αυτό φυλούσε το νερό της πηγής και το άφηνε να τρέχει μόνον όταν εύρισκε κάποιον άνθρωπο να φάει. Οι κάτοικοι της περιοχής όριζαν με κλήρο το θύμα του δράκοντα. Ο κλήρος έφερε και την σειρά της βασιλοπούλας, την οποία έσωσε ο άγιος Γεώργιος φονεύοντας τον δράκο. Ολοφάνερη βέβαια η αντιγραφή του προτύπου από ηρωικό μύθο της μυθολογίας όπου ο έφιππος, επί του Πήγασου, Βελλεροφόντης, φονεύει την Χίμαιρα και καταδεικνύει την προπαγανδιστική τακτική των πρωτοχριστιανών να προσηλυτίσουν ευκολότερα τον λαό στην νέα πίστη χρησιμοποιώντας πυρήνες αρχαίων προτύπων.
Την εικόνα του Αγίου Γεωργίου ως ελευθερωτή την είχαν στις σημαίες τους ο Εμμ. Παππάς, ο Ζαφειράκης, ο Καρατάσος, ο Λιακόπουλος, ο Αθανάσιος Διάκος κλπ.

23 Απριλίου
Άγιος Γεώργιος

Ο Άγιος Γεώργιος, μαζί με τον καβαλάρη επίσης Άγιο Δημήτριο, ήσαν ιδιαίτερα αγαπητοί στο Ρουμλούκι. Φθάνει να ερευνήσει κανείς τα εκκλησιαστικά ή οικογενειακά εικονοστάσια στο σύνολο και των 50 χωριών που απαρτίζουν το Ρουμλούκι για να το διαπιστώσει, αφού παντού υπάρχουν οι εικόνες του Αγίου και μάλιστα είναι από τις παλαιότερες στην περιοχή. Από τις Ρουμλουκιώτικες εκκλησίες τρεις φέρουν το όνομα του, αυτές των χωριών Γκριτζιάλι (Αγκάθια) και Μικρογουζίου (Μακροχώρι) και το ομώνυμο εξωκκλήσι στον Γιδά (Αλεξάνδρεια), ανατολικά του παλαιού χωριού και στο ενδιάμεσο σήμερα με το χωριό Παλαιοχώρι.
Ανήμερα της εορτής του, διοργανώνονταν πανηγύρια, τόσο στο Γκριτζιάλι όσο και στο Μικρογούζι, όμως στο εξωκκλήσι του Γιδά πραγματοποιούνταν ένα από τα καλύτερα, με την συμμετοχή προσκυνητών απ’ όλο το Ρουμλούκι. (Υποσ. 1) Νωρίς το απόγευμα της παραμονής, πραγματοποιούνταν η μεταφορά της εικόνας του Αγίου από τον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπου φυλάσσονταν όλο τον χρόνο, στο ομώνυμο εξωκκλήσι με μία αρκετά λαμπρή πομπή και τελούνταν σ’ αυτό εσπερινός. Πολλοί από τους προσκυνητές διανυχτέρευαν στο εξωκκλήσι εκπληρώνοντας κάποιο τάμα τους, ενώ άλλοι έδεναν στα δέντρα που υπήρχαν στο προαύλιο του διάφορα ζώα, προσφορά των ιδίων ή των συγγενών τους για τον ίδιο σκοπό στον Άγιο Γεώργιο.
Την επομένη, πλήθος κόσμου κατέφθανε με κάθε μεταφορικό μέσο απ’ όλο το Ρουμλούκι και μετά την πανηγυρική Θεία Λειτουργία, στην οποία συνήθως συμμετείχε και ο εκάστοτε Επίσκοπος Καμπάνιας ερχόμενος από την Χαλάστρα όπου βρίσκονταν η Επισκοπική του έδρα, διοργανώνονταν μεγάλο γλέντι με πάνδημη συμμετοχή. Οι νέοι και οι νέες χόρευαν τους τοπικούς χορούς, τραγουδώντας οι ίδιοι ή με την συνοδεία οργάνων και επιδείκνυαν τις χορευτικές τους ικανότητες, καθώς και αυτό το πανηγύρι αποτελούσε μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για αλληλογνωριμία μεταξύ τους και παντρολόγημα.
Σήμερα, το πανηγύρι στον Άγιο Γεώργιο του Γιδά έχει χάσει την παλαιά του αίγλη και οι προσκυνητές είναι κυρίως ντόπιοι κάτοικοι της Αλεξάνδρειας και οι αθίγγανοι που κατοικούν σε δικό τους ομώνυμο με το εξωκκλήσι συνοικισμό, πλησίον αυτού και στις ανατολικές παρυφές της πόλεως. Οι αθίγγανοι αυτοί μάλιστα, θεωρούν τον Άγιο Γεώργιο ως “δικό” τους Άγιο και του προσφέρουν ιδιαίτερες τιμές, όπως άλλωστε πράττουν και στο πρόσωπο της Παναγίας, ενώ διατηρούν έως και σήμερα την παλαιά συνήθεια της προσφοράς στον ναό για την ενίσχυση του και για την επίκληση της συνδρομής του Αγίου ή για την απόδοση ευχαριστιών προς αυτόν, διαφόρων ζώων ως τάμα, κυρίως δε προβάτων.

Υποσημειώσεις – παραπομπές

Υποσ.1 Στο εξωκκλήσι Άγιος Γεώργιος τον Γιδά θάφτηκε και η σορός τον Μακεδονομάχου Καπετάν Καψάλη (Ανθυ/ρχος Χρήστος Πρατούντας), που φονεύθηκε στις 21/4/1906 στην επιχείρηση που πραγματοποίησε το Σώμα τον για την κατάληψη της Βουλγαρικής Καλύβας, που βρισκόταν στο βορειοανατολικό τμήμα της Λίμνης των Γιαννιτσών στην τοποθεσία “Νταλμπίνα”. Αρχικώς, ο νεκρός καπετάνιος θάφτηκε στο χωριό Νιχώρι (σημερινό Νεοχώρι-Αλεξάνδρειας) και έπειτα από λίγες ημέρες, για λόγους ασφαλείας, έγινε η εκταφή τον και θάφθηκε εκ νέον στον Άγιο Γεώργιο στον Γιδά (Αλεξάνδρεια). Τον Σεπτέμβριο τον επομένου έτους και ενώ συνεχίζονταν ο Μακεδονικός Αγώνας στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία, τελέστηκε μνημόσυνο στον τάφο τον ηρωικά πεσόντος Πρατούντα, μέσα σε πλαίσιο εθνικής έξαρσης τον Ελληνικού πληθυσμού του Γιδά και των Γιαννιτσών. Το 1935, πραγματοποιήθηκε η εκταφή και η μεταφορά των οστών του από τον Γιδά στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών. Για τον θάνατο και την ταφή του καπετάν Καψάλη, όρα Παύλου Λ. Τσάμη “Μακεδονικός Αγών”, Δημοσιεύματα της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, Μακεδονική Λαϊκή Βιβλιοθήκη 27, Θεσ/νίκη 1975, σελ. 343-344, Άρθρο του Γαβριήλ Τεστέμπαση με τίτλο “Στον βάλτο των Γιαννιτσών- Χρήστος Πρατούντας: ο καπετάν Καψάλης”, Μηνιαίο Περιοδικό “Μακεδονική Ζωή”, Οκτώβριος 1989, τεύχος 281, έτος 24ο, σελ. 42-43.

Αποσπάσματα από το βιβλίο ¨ Τ’ Αντέτια μας ¨, Ήθη και έθιμα από το Ρουμλούκι, Αλεξάνδρεια 2001, Δημήτριος Α. Πανταζόπουλος ( σελ. 318 – 320 )