|
 |
|
ΠΑΛΙΑ ΚΟΙΤΗ ΤΟΥ ΑΛΙΑΚΜΟΝΑ
|
|
 |
 |
|
ΑΝΑΧΩΜΑ
|
|
ΙΣΤΟΡΙΑ ΟΙΚΙΣΜΟΥ
Το χωριό στην αρχή βρισκόταν νότια του ποταμού Αλιάκμονα. Ο ποταμός Αλιάκμονας περνούσε μέχρι τη δεκαετία του 1930 μέσα από το σημερινό χωριό και συγκεκριμένα από τη σημερινή είσοδο, από την πλευρά της Αλεξάνδρειας. Στο σημείο αυτό βρισκόταν η σιδερένια γέφυρα του ποταμού, την οποία προσπάθησαν να ανατινάξουν οι Τούρκοι το 1912, λίγο πριν την Απελευθέρωση της περιοχής από τον Ελληνικό Στρατό. Οι πλημμύρες, κατά τη διάρκεια του χειμώνα και τα προβλήματα που δημιουργούνταν από τα πολλά νερά, καθώς και η μεγάλη πλημμύρα του 1935, ανάγκασε το κράτος να χαράξει τη νέα κοίτη του ποταμού και να κατασκευάσει ανάχωμα το οποίο θα προστάτευε το χωριό και του κατοίκους από τις πλημμύρες. Έτσι ο ποταμός περνάει σήμερα από τη θέση όπου βρισκόταν τότε το χωριό. Το χωριό μετακινήθηκε βόρεια του ποταμού και το ανάχωμα το οποίο κατασκευάστηκε στη νότια πλευρά του χωριού, πλέον το προστατεύει από τις πλημμύρες.
Οι κάτοικοι του χωριού είναι ντόπιοι και πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, οι οποίοι ήρθαν στην περιοχή μετά από την Μικρασιατική Καταστροφή του 1922.
Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1941, ανατινάζονται από τις συμμαχικές δυνάμεις, οι δύο γέφυρες του ποταμού Αλιάκμονα. Η σιδερένια γέφυρα, στην παλιά κοίτη και η ” κομμένη γέφυρα “, δημιουργούν πρόβλημα στην επέλαση των Γερμανικών δυνάμεων. Στην κομμένη γέφυρα γίνεται και μάχη, η οποία διαρκεί δύο ώρες και οι συμμαχικές δυνάμεις καθυστερούν την κάθοδο των Γερμανικών δυνάμεων για την Αθήνα. Οι Γερμανοί κατά τη διάρκεια της κατοχής κατασκευάζουν ξύλινη γέφυρα, η οποία καταστρέφεται από μία μεγάλη πλημμύρα του ποταμού Αλιάκμονα, δύο πολυβολεία στις άκρες της γέφυρας ( μόνο το ένα σώζεται μέχρι σήμερα ) και φυλάκιο στην νότια πλευρά, το οποίο δεν υπάρχει σήμερα. Κατά την αποχώρηση των Γερμανών το 1944, οι Γερμανοί ανατινάζουν τη γέφυρα, την οποία είχαν επισκευάσει το 1941. Το Ελληνικό Μηχανικό κατασκευάζει σιδερένια γέφυρα, η οποία στηρίζεται στις βάσεις της παλιάς γέφυρας, για να κυκλοφορούν άνθρωποι και οχήματα και το 1957 ξεκινά η κατασκευή της σημερινής γέφυρας, η οποία τελειώνει το 1962.Οι βάσεις της σημερινής γέφυρας βρίσκονται σε βάθος 20 μέτρων και η τεχνογνωσία για την κατασκευή της γέφυρας βρίσκονται πολύ μπροστά για την εποχή της.
Απομεινάρια της κομμένης γέφυρας σώζονται μέχρι και σήμερα.
 |
 |
|
Ποταμός Αλιάκμονας, Κομμένη Γέφυρα
|
Πολυβολείο Γερμανών
|
ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΝΗΣΕΛΙ ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ
Το ΝΗΣΕΛΙ ονομάστηκε έτσι επειδή, καθώς ήταν χτισμένο σε ψήλωμα, όταν πλημμύριζε ο Αλιάκμονας και οι γύρω εκτάσεις κατακλύζονταν από νερά, αυτό ξεχώριζε σαν να ήταν πάνω σε νησάκι της λιμνοθάλασσας.
Κατά την Τουρκοκρατία ήταν έδρα αστυνομικού σταθμάρχη, επειδή στο χωριό βρισκόταν η παλιά σιδερένια γέφυρα, που ένωνε τις όχθες του Αλιάκμονα και πάνω απ’ αυτήν διερχόταν ο αμαξιτός δρόμος που οδηγούσε προς τον σιδηροδρομικό σταθμό του Γηδά. Η γέφυρα αυτή είχε ιδιαίτερη στρατιωτική σημασία, αφού ήταν η μόνη που σύνδεε τις όχθες του ποταμού μέχρι την κατασκευή της γραμμής Παπαπούλι – Θεσ/ νίκη, οπότε κατασκευάστηκε η γέφυρα του Μυλοβού για τον σιδηρόδρομο.
Το χωριό ήταν τσιφλίκι που ανήκε στον Αμπτί-μπέη, ενώ αργότερα, το 1919, στον μπέη ανήκαν τα 3/8, στον Κωστάκη Καρατζόγλου τα 2/8 και τα υπόλοιπα 3/8 στο Δημόσιο, που τα είχε νοικιάσει στους Κατσάνο και Κάκο. Ήταν χτισμένο στην δεξιά όχθη του Αλιάκμονα, ο οποίος έρρεε δυτικά και βόρεια του χωριού.
Μετά την απελευθέρωση του 1912 το Νησέλι είχε 350 κατοίκους, απ’ τους οποίους οι 300 ήταν χριστιανοί ορθόδοξοι ελληνόφωνοι, ενώ οι υπόλοιποι 50 ήταν τσιγγάνοι Οθωμανοί. Διοικητικά υπαγόταν στην Κοινότητα του χωριού Γκριζάλι, που βρισκόταν στα νοτιοδυτικά του και σε απόσταση μισής ώρας περίπου με τα πόδια. Στην Κοινότητα αντιπροσωπευόταν με τρεις κοινοτικούς συμβούλους. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν δημητριακά και ιδιαίτερα το καλαμπόκι, γιατί αυτό ήταν το μόνο προϊόν που μπορούσε να καλλιεργηθεί μετά την παρέλευση της εποχής των πλημμυρών του Αλιάκμονα, ενώ παράλληλα έκτρεφαν πρόβατα και αγελάδες.
Το χωριό είχε μια εκκλησία, το Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο, ένα μικτό μονοτάξιο δημοτικό σχολείο με 55- 60 μαθητές, ενώ τον μοναδικό τόνο εμπορικής κίνησης τον έδιναν τα δύο παντοπωλεία που υπήρχαν.
Σημείωση: Όλες οι παραπάνω πληροφορίες προέρχονται από τον «Εθνικό Οδηγό της Μεγάλης Ελλάδος», Γ. Φιλάρετου – Δ. Βασιλειάδη, Αθήναι, 1919.
Αλεξάνδρεια 25-5-84
Εφημερίδα «Τα ΝΕΑ του ΡΟΥΜΛΟΥΚΙΟΥ» αρ. φύλλου
5/30-5-84
Πηγή : Ρουμλουκιώτικα Σημειώματα 1980 – 1988, Γιάννης Δ. Μοσχόπουλος, σελ.47- 48.
